Duurzaam gedrag: afval scheiden geen probleem, maar de auto laten staan...

In een eerder artikel vertelden we over de Rasch-analyse omtrent duurzaam gedrag van Nederlanders die we op eigen initiatief uitvoerden. Aan de hand van deze analyse brachten we verschillende duurzame subgedragingen op het gebied van wonen, dagelijkse mobiliteit, circulaire economie en voeding in kaart, waarbij deze zijn gerangschikt van ‘zeer waarschijnlijk uit te voeren’ tot ‘zeer onwaarschijnlijk om uit te voeren’. Het resultaat? Een overzichtelijke ladder met duurzame gedragingen, gesorteerd op verschillende tredes van waarschijnlijkheid dat deze ook daadwerkelijk uitgevoerd worden.

In dit artikel lichten we een tipje van de sluier op van de inzichten die de Rasch-analyse je organisatie kan brengen, wat je eraan hebt als beleidsmaker, gedragsadviseur of communicatiespecialist en wat er nog meer mogelijk is.

Enkele inzichten uit onze Rasch-analyse:

• Afval scheiden? Geen probleem!
  Gedragingen zoals glas, papier, plastic en GFT-afval scheiden van andere soorten huishoudelijk afval zijn voor de Nederlandse burger erg waarschijnlijk. Dit soort gedragingen staan allemaal laag op de ladder van duurzaam gedrag en zijn we dus sneller geneigd om te uit te voeren. Het inleveren van statiegeldverpakkingen vinden we het allergemakkelijkst.
• Auto lijkt nog altijd onze ‘heilige koe’
  Als het gaat om duurzaam gedrag rondom mobiliteit zien we een heel ander beeld. Specifiek gedragingen met betrekking tot autogebruik staan allemaal bovenaan de ladder. Een auto met de straat of buurt delen via een platform of op een informele manier wordt zelfs als uiterst onwaarschijnlijke gedraging gezien.
• Maatregelen in huis: hoe meer kosten, hoe moeilijker
  Duurzame acties in huis die geen geld kosten, hebben een grote kans om uitgevoerd te worden. Denk bijvoorbeeld aan de lichten uitdoen of de temperatuur lager zetten. Zodra er kosten bij komen kijken, stijgen duurzame gedragingen in en rondom huis op de ladder. Waarbij lijkt te gelden: hoe groter de investering, hoe hoger de gedraging op de ladder komt te staan.

'Ladder' van duurzaam gedrag

Wat maakt deze inzichten waardevol?

De ladder die uit de Rasch analyse komt, laat exact zien waar de grootste kansen voor gedragsverandering liggen, en waar dus de meeste winst te behalen is. Dit geeft waardevolle input voor keuzes in beleid en communicatie. Joyce van Brecht, client director Behaviour Change en specialist op het gebied van duurzaam gedrag, licht toe: “Zo laat onze analyse zien dat gedragsverandering op het gebied van autogebruik op dit moment nog erg hoog gegrepen is. Hier beleid en communicatie op inzetten is dus minder kansrijk dan op een thema dat zich overall gezien lager op de ladder bevindt, zoals duurzame gedragingen in en om de woning. Aan de andere kant is ook duidelijk dat veel inzet op bijvoorbeeld het scheiden van afval nog maar weinig loont. Dat doen we al op grote schaal en vinden we weinig moeite kosten.”

Naast meer en minder kansrijke thema’s om op in te zetten, geeft de ladder ook binnen thema’s handvatten voor keuzes in communicatie en campagnes. Joyce: “Kijken we bijvoorbeeld weer naar duurzame gedragingen in en rondom huis, dan is na gemakkelijk ervaren elektriciteits- en warmtebesparende maatregelen, het stimuleren van isolatiemaatregelen een volgende logische stap. Een campagne daarop gericht geeft een veel grotere kans op de gewenste gedragsverandering dan een campagne gericht op de aanschaf van een warmtepomp, wat als (veel) minder kansrijk wordt gezien.”

Nog veel meer mogelijk

We hebben in dit artikel de inzichten op het gebied van recyclen, autogebruik en wonen in relatie tot duurzaam gedrag uitgelicht, zijn er nog veel meer interessante inzichten naar boven gekomen. En naast de ladder die inzichtelijk maakt waar Nederlanders als geheel staan op het gebied van duurzaam gedrag, biedt de data uit de Rasch-analyse nog veel meer mogelijkheden. Zo kunnen we ook kijken of er verschillen zijn tussen mensen met bepaalde kenmerken. Zijn vrouwen bijvoorbeeld eerder geneigd tot een bepaalde gedraging dan mannen? Of zijn er verschillen in meest kansrijke gedragsveranderingen tussen ouderen en jongeren? En in welke mate speelt houding ten aanzien van klimaat een rol? Dit soort inzichten helpen om met beleid, communicatie en campagnes heel gericht bepaalde groepen mensen aan te spreken.

We kunnen ons goed voorstellen dat je na het lezen van dit artikel meer wilt weten over (de mogelijkheden van) de Rasch-analyse op het gebied van duurzaam gedrag of een ander gedragsveranderingsthema. We gaan hier graag over met je in gesprek.

Neem hiervoor contact op met Joyce van Brecht, joyce.vanbrecht@veriangroup.nl of bel 06-49954742.