News and Insights

Toenemende zorgen over Europese veiligheid, met Trump als vaakst genoemde bedreiging

Geschreven door Bart Koenen | 30-apr-2025 15:23:14

Verian voerde in opdracht van de Atlantische Commissie een onderzoek uit naar het draagvlak van de NAVO onder het Nederlands publiek. Het onderzoek van begin 2025 is de vijfde meting sinds 2019 en laat een onverminderd hoog draagvlak zien voor de NAVO. Daarnaast nemen de zorgen voor een eventuele oorlog verder toe. Dit artikel gaat hier verder op in. 

VS worden gezien als bron van onveiligheid

Twee op de drie Nederlanders zien de Verenigde Staten als (mede)verantwoordelijk voor de wereldwijde onveiligheid. Het vertrouwen in de VS als veiligheidspartner neemt af. De VS en voormalig president Donald Trump worden het vaakst genoemd als grootste bedreiging voor de Europese veiligheid (15%). De oorlog in Oekraïne volgt met 13 procent, en Rusland met president Poetin wordt door 6 procent genoemd. Ruim 30 procent gaf geen specifieke dreiging aan.

Bijna 90 procent van de ondervraagden vindt dat Europa minder afhankelijk moet zijn van de Verenigde Staten binnen het NAVO-verband.

Toenemende zorgen over oorlog, steun voor meer defensie-uitgaven

De zorgen over een mogelijke oorlog die Nederland direct raakt, nemen flink toe. Bijna twee derde van de bevolking maakt zich hierover zorgen, het hoogste percentage sinds de Irakoorlog in 2003. De roep om een gezamenlijk Europees leger is dan ook sterk: 68 procent van de respondenten ondersteunt dit idee. Ook vindt een meerderheid dat andere Europese landen over kernwapens moeten beschikken, met gedeeld beheer via Frankrijk en het VK.

Er is brede steun voor het verhogen van de defensie-uitgaven, maar over de financiering zijn de meningen verdeeld. Veertig procent vindt dat dit ten koste mag gaan van andere overheidsuitgaven, terwijl 42 procent dat afwijst. Slechts 8 procent vindt dat Nederland op dit moment te veel uitgeeft aan defensie.

Gebrekkige voorbereiding en behoefte aan voorlichting

Veel Nederlanders voelen zich persoonlijk niet goed voorbereid op een mogelijke oorlog. Ook de nationale paraatheid wordt als onvoldoende beoordeeld. Respondenten spreken dan ook de wens uit voor betere overheidscommunicatie over wat een conflict voor burgers kan betekenen.

Meer resultaten

Lees alle resultaten van de NAVO Draagvlakmonitor 2025 in de rapportage.